ปัญญาประดิษฐ์ (AI) กลายเป็นเทคโนโลยีที่มีบทบาทสำคัญในชีวิตประจำวันของมนุษย์มากขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งผู้เชี่ยวชาญต่างคาดการณ์ว่า AI จะมีผลกระทบอย่างลึกซึ้งต่อตลาดแรงงานโลกในอนาคต
IMF ชี้ AI จะกระทบงานเกือบครึ่งโลก เสี่ยงเพิ่มความเหลื่อมล้ำ
กองทุนการเงินระหว่างประเทศ (IMF) เผยผลการศึกษาว่า AI จะส่งผลกระทบต่องานทั่วโลกถึงประมาณ 40% โดยประเทศพัฒนาแล้วจะได้รับผลกระทบมากที่สุดที่ 60% รองลงมาคือประเทศกำลังพัฒนาที่ 40% และประเทศรายได้ต่ำที่ 26%
สาเหตุที่ AI ส่งผลกระทบต่องานในประเทศพัฒนาแล้วมากกว่าเป็นเพราะ AI สามารถทำงานได้หลากหลายประเภท ทั้งงานทักษะสูงและงานทักษะต่ำ ดังนั้น ประเทศพัฒนาที่มีงานทักษะสูงมากกว่าจึงได้รับผลกระทบมากกว่าตามไปด้วย
ทั้งนี้ ผลกระทบของ AI หมายถึงทั้งผลกระทบในแง่บวกและแง่ลบ ในแง่บวก AI จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพและผลิตผลในการทำงาน ส่งผลให้บริษัทต่างๆ สามารถสร้างรายได้มากขึ้นและจ้างแรงงานลดลง ในทางกลับกัน AI อาจทำให้แรงงานบางกลุ่มต้องตกงานหรือถูกลดเงินเดือน
แรงงานกลุ่มที่ได้รับผลกระทบจาก AI มากที่สุดคือแรงงานที่ไม่มีทักษะหรือทักษะต่ำ แรงงานกลุ่มนี้มักจะมีรายได้น้อยอยู่แล้ว การตกงานหรือถูกลดเงินเดือนจะทำให้พวกเขามีรายได้ลดลงและคุณภาพชีวิตแย่ลง
ในทางกลับกัน แรงงานกลุ่มที่ปรับตัวและเรียนรู้การใช้ AI ได้ จะมีโอกาสได้งานใหม่หรือทำงานเดิมในตำแหน่งใหม่ที่มีรายได้สูงขึ้น แรงงานกลุ่มนี้มักเป็นผู้ที่มีทักษะสูงอยู่แล้ว
ดังนั้น ความเสี่ยงที่ AI จะเพิ่มเหลื่อมล้ำในสังคมจึงมีสูง แรงงานกลุ่มที่รวยและมีความรู้มีศักยภาพในการเรียนรู้และใช้ประโยชน์จาก AI ได้มากกว่า ส่งผลให้พวกเขามีรายได้และคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น ในขณะที่แรงงานกลุ่มที่จนและด้อยโอกาสจะได้รับผลกระทบจาก AI มากกว่า
คำแนะนำเพื่อลดความเสี่ยง จาก AI
เพื่อลดความเสี่ยงที่ AI จะเพิ่มเหลื่อมล้ำ IMF แนะนำให้ประเทศต่างๆ ดำเนินการดังนี้
- ประเทศพัฒนาควรให้การช่วยเหลือประเทศอื่นๆ ในการนำ AI ไปใช้
- ประเทศกำลังพัฒนาควรเร่งพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานและกำลังคนให้ก้าวทันการเปลี่ยนแปลง
- รัฐบาลต่างๆ ควรเร่งพัฒนาศักยภาพของแรงงานที่มีอยู่ในปัจจุบันให้สามารถใช้ AI ในการทำงานได้
- เตรียมระบบประกันสังคมมารองรับแรงงานที่จะได้รับผลกระทบด้านลบหรือต้องเสียงานจากการเข้ามาของ AI
ออกเกณฑ์การกำกับดูแลการใช้ AI ให้เหมาะสม
การดำเนินการดังกล่าวจะช่วยทำให้ AI เข้ามาเป็นตัวช่วยของแรงงาน โดยไม่ทำให้คุณภาพชีวิตโดยรวมของคนในประเทศลดลง สำหรับปัญญาประดิษฐ์ (AI) เป็นเทคโนโลยีที่มีศักยภาพที่จะก่อให้เกิดทั้งโอกาสและความท้าทายต่อโลกในอนาคต สิ่งสำคัญคือทุกคนต้องเตรียมพร้อมรับมือกับการเปลี่ยนแปลงนี้ เพื่อให้ AI เข้ามาเป็นตัวช่วยในการพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมอย่างเท่าเทียม